Justice for Mawda
Commission Parlementaire Commissie
Now

#JUSTICE4MAWDA

In de nacht van 16 op 17 mei 2018 werd Mawda, een meisje van twee jaar, op de snelweg bij Bergen door een politieagent gedood. In een bestelwagen was zij met haar Koerdische familie op de vlucht voor al het geweld in haar geboorteland. Naar een veiliger land. Op zoek naar een beter leven. Maar ze zal even later alleen sterven in een ambulance, terwijl haar ouders nog steeds geïmmobiliseerd waren, op hun knieën op een parkeerplaats.

Op 12 februari 2021, na een gerechtelijke procedure van twee en een half jaar, werden de vonnissen uitgesproken: de politieagent werd schuldig bevonden en veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van een jaar en een boete van 400 euro, en de bestuurder van het busje kreeg een gevangenisstraf van vier jaar voor het opzettelijke belemmering van het verkeer met de dood tot gevolg. De vermeende smokkelaar werd vrijgesproken.

Tijdens het proces had het openbaar ministerie erkend dat er sprake was van structurele disfuncties, die verder reikten dan de individuele verantwoordelijkheid van de politieambtenaar.

In het arrest zelf wordt erkend dat de door Mawda’s ouders opgeworpen vragen legitiem zijn:

  • Wie waren de agenten die logen en waarom logen ze?
    • Wie zei dat het kind stierf toen ze uit het busje viel?
    • Wie zei dat de migranten haar als stormram gebruikten om het raam in te slaan?
  • Waarom beweerde de lijkschouwer dat Mawda niet stierf aan een schotwond?
  • Waarom heeft een aanklager valse versies doorgegeven in de media?
  • Waarom mochten de ouders niet in de ambulance stappen toen hun dochter ernstig gewond was?
  • Waarom werden ze vastgehouden met hun 4-jarige zoon voor meer dan 24 uur?
  • Waarom heeft niemand hen psychologische hulp aangeboden?

Wat is het doel van deze politieoperaties van Medusa die zich richten op migranten in plaats van op mensensmokkelaars?

En meer in het algemeen: waarom zijn de Medusa-operaties gericht op de jacht op migranten? Hoe is dit tot stand gekomen? Waarom dacht een politieagent dat schieten op een busje vol migranten deel uitmaakte van zijn missie? Wat waren de instructies van zijn oversten?

Op 10 maart kondigden de media aan dat de politieagent in beroep was gegaan bij de correctionele rechtbank van Bergen. De officier van justitie gaat ook in beroep tegen de vermeende smokkelaar. Dit beroep tegen de beslissing van de rechtbank heeft alleen betrekking op zijn individuele verantwoordelijkheid en die van de bestuurder. Het Hof van Beroep kan zijn verwijzing niet uitbreiden tot andere verantwoordelijkheden.

De rechtbank te Bergen oordeelde dat deze legitieme vragen niet onder haar bevoegdheid vielen.

Gezien deze ernstige tekortkomingen moeten structurele oplossingen worden gevonden om ze te verhelpen. Het is noodzakelijk een veel globalere houding aan te nemen en een stap terug te zetten. We moeten de mechanismen opsporen die ook nu nog problemen veroorzaken. Alleen een parlementaire onderzoekscommissie kan de zaken die buiten de individuele verantwoordelijkheid liggen, onderzoeken en vaststellen.
De oprichting van een parlementaire commissie is dan ook van essentieel belang. Zo zullen de parlementsleden geconfronteerd worden met de verantwoordelijkheidsketen en kunnen de verschillende justitiële of politieke autoriteiten ondervraagd worden, zodat de verantwoordelijkheden kunnen worden vastgesteld. Deze parlementaire commissie is van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat soortgelijke gevallen zich niet meer voordoen.

Tot slot willen wij duidelijk stellen dat het beroep van de politieambtenaar en het openbaar ministerie geen rechtstreeks verband houdt met het verzoek tot een parlementaire commissie. Dit laatste betreft alle andere verontrustende feiten die op de dag van Mawda’s tragische dood hebben plaatsgevonden, alsmede de Medusa-operaties, en niet de individuele verantwoordelijkheden van de politieagent en de chauffeur.

Wat is een Medusa operatie?

De zogenaamde “Medusa”-operaties hebben tot doel migranten ervan te weerhouden via België door te reizen. De naam van de operatie zelf komt uit de Griekse mythologie en verwijst naar Medusa die degenen die naar haar keken versteende.

Een artikel gepubliceerd in Le Soir (28/02/2016) stelt:

“De politie verzekert dat de codenaam van de operatie verwijst naar de mythologie en niet naar de stekende insecten die de kusten binnendringen.(…) De officier die verantwoordelijk is voor de keuze van de naam “Medusa” benadrukt dat het zijn bedoeling was te verwijzen naar de mythologie, naar de Gorgon Medusa, kleindochter van Gaia (Aarde) en de Oceaan (Pontos), die verhinderd wordt te reizen en die angst inboezemt bij degenen die zij met haar ogen versteent. Een slachtoffer dat zich zorgen maakt: als dit inderdaad de bedoeling was van de politie om een mythologische afspiegeling te maken, zou dit moeten worden toegejuicht, omdat een keuze op basis van deze perceptie de politie ertoe zou brengen operationele gedragingen af te leiden”.

Het doel van deze operaties is meer de slachtoffers angst aan te jagen dan de daders van mensenhandel te arresteren.

In een rapport geeft de FOD in zijn actieplan 2015-2019 over mensenhandel toe: Vandaag zijn de acties die op het hele grondgebied (MEDUSA) worden uitgevoerd, eerder gericht op immigratie en transmigratie, zonder altijd basiselementen over mensenhandel te bevatten.

Wat is een parlementaire commissie?

Zoals vermeld door het Centre for Socio-Political Research and Information (CRISP), bestaat een commissie uit een beperkt aantal parlementsleden die in verhouding tot de verschillende groepen worden benoemd. Er zijn permanente comités (b.v. het Comité Justitie, het Comité Sociale Zaken, het Comité Externe Betrekkingen en Defensie, enz.), maar ook tijdelijke comités die zijn ingesteld om een specifiek doel te bereiken.

Onder de parlementaire commissies zijn er :

  • ‘Parlementaire onderzoekscommissies’. Volgens CRISP is dit een recht dat aan de parlementaire vergaderingen wordt toegekend om informatie te verkrijgen en onderzoek te verrichten in alle politieke, administratieve en economische aangelegenheden.
  • ‘Bijzondere commissies’, die belast zijn met andere specifieke taken dan de behandeling van wetsontwerpen of voorstellen (bijvoorbeeld de Commissie Strafvervolging, de Commissie Reglement van Orde, de Commissie voor Openbare Comptabiliteit, de Commissie die belast is met het parlementaire toezicht op het permanent comité politietoezicht, enz.)

Een of meer parlementsleden dienen een motie in tot instelling van een Onderzoekscommissie of Bijzondere Commissie. De taak van het comité wordt zo gedetailleerd mogelijk beschreven. Dit voorstel wordt op dezelfde wijze behandeld als wetsontwerpen (eenkamerprocedure): behandeling in de commissie, mogelijkheid tot amendering, bespreking en aanneming in de plenaire vergadering.

De stemming over de instelling van een parlementaire commissie kan plaatsvinden bij gewone of gewone meerderheid. Dit betekent dat de stemming met meer dan de helft van de stemmen is aangenomen. In dit geval zijn 76 van de 150 zetels in het Belgische federale parlement nodig.

Wie is Justice4Mawda?

Justice4Mawda is een collectief van mensen met verschillende professionele, activistische en politieke achtergronden die zijn samengekomen om aan te dringen op gerechtigheid in de moord op Mawda, terwijl ze eisen dat er meer licht wordt geworpen op de vele structurele disfuncties die in het hele gerechtelijke proces zijn aangetroffen.